آیت الله محمد جواد فاضل اظهار داشت: از مجموعه آثار و مباحث فقهی و اصولی امام این نتیجه بدست می‌آید که ایشان یک شخصیت تأثیرگذار در علم فقه است، امام در روند تکاملی فقه مؤثر بوده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، آیت الله محمد جواد فاضل از اساتید دروس عالی فقه و اصول در حوزه علمیه قم که سال‌ها است، تحریرالوسیله متن درس خارج فقه او می‌باشد، و در آماده سازی و چاپ اثر ارزشمند «تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله» تألیف پدر بزرگوارشان نقش مهم و سهم وافری داشته است. ایشان در مصاحبه با دست‌اندرکاران همایش تحریر الوسیله درباره شخصیت فقهی امام خمینی اظهار داشت: امام شئون متعدد و ابعاد گسترده‌ای داشت که هر کدام مستقلاً نیاز به بحث دارد. این نبود که امام فقط در بُعد عرفان شاخص بوده باشد بلکه در عرفان، فلسفه، تفسیر، فقه، اصول و سیاست برجسته بود، که مطلب روشنی است. اما من به بعضی از ویژگی‌های امام در فقه اشاره می‌کنم.
ایشان افزود: اولاً وقتی آثار فقهی امام مورد ملاحظه قرار گیرد، این نتیجه حاصل میشود که ایشان شخصیتی بوده که تمام عمر خودش را صرف فقه کرده است. حاشیه امام بر وسیله خود یک کار طولانی مدت است و همینطور حواشی عروه که میان ایندو نسبت عام و خاص من وجه بر قرار است. در تاریخ تعلیقه نگاری معمولاً آنهایی که بر عروه تعلیقه نوشتهاند، پس از آغاز مرجعیتشان بوده است. اما امام بخاطر اهتمام و علاقهای که به فقه داشته از حدود چهل و پنج سالگی شروع به نگارش تعلیقه بر وسیله کرده است. شاید در مقام اثبات بُعد فلسفی و عرفانی امام غلبه داشته ولی از مجموعه زندگی علمی امام بدست می‌آید که عشق امام به فقه از همة علوم بیشتر بوده است حواشی امام مجرد فتوی و اظهار نظر در ذیل متن نیست بلکه بعضی از حواشی خودش یک فرع مستقلی است.
آیت الله فاضل لنکرانی ادامه داد: نکته دیگر اینکه وقتی انسان مجموعه آثار و مباحث فقهی و اصولی امام را ببیند، مشاهده میکند که ایشان یک شخصیت تأثیر گذار در علم فقه است. امام در روند تکاملی فقه مؤثر بوده است امام در فقه و اصول ابتکاراتی دارد؛ مثلاً نظریه خطابات قانونیه امام از ابتکارات تأثیرگذار امام است که مرحوم والد ما از آن در فروع متعددی استفاده می‌کرد.
وی افزود: نکته دیگر اینکه گرچه ما امام را فقیه مقاصدی نمی‌دانیم. امام وقتی در فرعی روایت معتبری بوده به آن تعبد داشته است. اما در عین حال فقه امام این امتیاز را دارد که امام از جوهر حاکم بر مجموعه دین غفلت نکرده است. در فروع متعددی از مباحث امر به معروف و نهی از منکر دیده میشود. نظر امام این است که وقتی پای اصل دین به میان می‌آید دیگر شرط قدرت، احتمال تأثیر و عدم حرج را باید کنار گذاشت.
فرزند آیت الله العظمی فاضل لنکرانی ادامه داد: درباره شرح مرحوم والد بر تحریر باید عرض کنم که آن بزرگوار فرمودند من به این نتیجه رسیدم که باید خدمتی به امام بکنم، دیدم از شاهکارهای علمی امام تحریر الوسیله است که باید آن را زنده کنیم لذا آن را متن شرح استدلالی قرار دادم. ایشان می‌فرمودند که در خلال این شرح هر چه پیش می‌رفتم، با توجه به اینکه سال‌ها پای درس امام بودم و قدرت علمی امام برایم خیلی روشن و مبرهن بود، باز می‌دیدم که در این فتاوا خیلی دقت کرده و لذا به وسعت علمی امام توجه بیشتری پیدا میکردم. یک وقتی استاد بزرگوار ما آیت الله العظمی آقای وحید خراسانی در همان زمان حیات والد به من می‌فرمودند که یکی از شانس‌های بزرگ آقای خمینی این است که پدر شما بر کتاب او شرح نوشت. به این نکته هم باید توجه شود که مرحوم والد هم این شرح را در تبعید شروع کردند و دغدغه‌ها و گرفتاری‌های متعدد دوران مبارزات و مسئولیتهای پس از پیروزی انقلاب و انواع بیماری‌ها مانع ادامه آن نشد. و امام هم برای ایشان اولویت را در نوشتن همین شرح دانستند نه اشتغال در شئون دفتر امام که خود حکایت از دور اندیشی امام میکند.