بهرام امیراحمدیان کارشناس حوزه آسیای میانه در خصوص روابط ایران و ترکیه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی فارس عنوان کرد: اگر بگذاریم اقتصاد کار خود را انجام دهد و سیاست را وارد آن نکنیم هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد. حتی در سال‌هایی که روابط ایران و ترکیه تنش‌زا بوده است تجار کار خود را دنبال کرده‌اند. ترکیه و ایران به هم نیاز دارند.
وی با بیان این که برخی محصولات ایران به ویژه در بخش نیم ساخت و مواد اولیه و ویژه در بخش کشاورزی بازار خوبی در ترکیه دارد عنوان کرد: همواره سفر توریست‌های ایرانی به ترکیه سود خوبی برای این کشور به همراه داشته است، هیچ وقت ترکیه حاضر نیست این روابط تیره شود، حتی در دوران سردی روابط سیاسی نیز مبادلات تجاری ادامه داشته است.
امیراحمدیان که اعتقاد دارد روابط ایران و ترکیه خیلی خوب است، گفت: مردم ترکیه و اندیشمندان آنها علاقمند هستند با ایران ارتباط داشته باشند و بر این باورند که ایران قدرت بزرگ منطقه است.
وی افزود: مردم ترکیه معتقدند که 4 کشور منطقه، یعنی ایران، عربستان، ترکیه و مصر باید با هم متحد شوند هر چند که رژیم‌های سیاسی متفاوتی دارند.
کارشناس حوزه آسیای میانه با اشاره به ضرورت همکاری و هم‌افزایی و به هم پیوستن این 4 قدرت اظهار داشت: این همکاری می‌تواند برای ایجاد ثبات در خاومیانه کمک کند، چرا که هر کدام از این کشورها در منطقه خودشان نفوذ دارند و می‌توانند پیرامون خود را به ویژه برای همکاری‌های همه جانبه در سازمان همکاری‌های اسلامی، اکو و سایر سازمان‌ها و گروهای منطقه‌ای سازماندهی کنند.
امیراحمدیان با بیان این که گفت‌وگوها همیشه در سطح دولت بوده است، گفت: باید اندیشمندان این 4 کشور خارج از سیستم‌های دولت و سیاست بنشینند و با یکدیگر صحبت کرده و راه حلی برای گسترش همکاری‌ها پیدا کنند. گفت‌وگوی تمدن‌ها نیز همین را می‌گوید.
کارشناس حوزه آسیای میانه با تاکید بر این که ایران باید این ابتکار عمل را دنبال کند و گفت‌وگو با اندیشمندان و دوایر غیر دولتی را رایج کند، تصریح کرد: گفت‌وگو در سطح دولت‌ها محدودیت‌هایی دارد، اما در سطح غیر دولتی خبرگزاری‌ها، اندیشمندان و کارشناسان می‌توانند راهکارهایی را به دولت‌ها و پارلمان‌های خود ارائه دهند و این امر در نهایت برای تعالی بخشیدن به جهان اسلام موثر خواهد بود. در غیر این صورت همه این نیرو‌ها مقابل هم قرار می‌گیرند و انرژی‌ها صرف خنثی کردن یکدیگر به کار خواهد رفت. اتفاقی که در حال حاضر رخ می‌دهد.
وی با بیان این که روابط ایران و ترکیه را استراتژیک توصیف نمی‌کند، تصریح کرد: ترکیه قدرت بزرگ منطقه و کشور اسلامی است. همیشه نیز از مواضع ایران دفاع و از داشتن تکنولوژی صلح آمیز هسته‌ای دفاع کرده است.
امیراحمدیان گفت: ترکیه در همه شرایط با ایران روابط خوبی داشته و خواهد داشت و به نظرم نباید سیاست‌مداران و نظامیان وارد مسائل اقتصادی ایران و ترکیه شوند، اگر تنش بر روابط تهران و آنکارا سایه افکند هر 2 کشور، جهان اسلام و تمام منطقه ضرر خواهند کرد.
کارشناس حوزه قفقاز و ترکیه با تاکید بر این که بهتر است با ترکیه مدارا کنیم، به این موضوع اشاره کرد که مسئله سوریه برای ترکیه در مقایسه با ما متفاوت است. ترکیه 800 کیلومتر مرز مشترک با سوریه دارد ولی ما نداریم. اگر تهدیدی باشد علیه ترکیه خواهد بود نه ایران، البته سوریه نیز برای ما بسیار مهم است. معتقدم باید این موضوع را مدیریت کنیم و نگذاریم عامل سوریه روابط ایران و ترکیه را برهم زند.
وی افزود: ارزش استراتژیک ترکیه برای ما به مراتب بیشتر از سوریه است. ما با ترکیه هم‌مرز هستیم و راه ارتباطی ما با اروپا از ترکیه می‌گذرد. اگر ما این راه را نداشته باشیم متضرر خواهیم شد. گاز، برق، نفت و سایر کالاهای ایران از راه ترکیه به اروپا صادر می‌شود و واردات نیز همین طور، ترکیه گلوگاه ماست و اگر این راه مسدود شود برای ما نفس گیر خواهد شد.
امیراحمدیان با اشاره به این که مردم ترکیه و دولتمردان آن بارها عنوان کرده‌اند که هیچگاه اجازه نخواهد داد از خاک کشورشان علیه ایران تهدیدی صورت بگیرد، گفت: این امر برای موجودیت ما بسیار ارزشمند است.
کارشناس حوزه قفقاز در خصوص جایگاه ترکیه در آسیای مرکزی و قفقاز عنوان کرد: آنکارا نوع حضورش در این منطقه را مدیریت کرده است.
وی با اشاره به این که ترکیه از راه ایدئولوژیک وارد منطقه نشده، تصریح کرد: ترکیه مسلمان با گرجستان مسیحی و حتی به شکل غیر دولتی با ارمنستان روابط خوب اقتصادی دارد. با جمهوری آذربایجانی که شیعه است نیز به نسبت به ما که هم مذهب هستیم، روابط بهتری برقرار کرده است.
امیراحمدیان با تاکید بر این که مدیریت کردن منابع مهمتر از داشتن آن است گفت: ترک‌ها هیچگاه ایران را به عنوان رقیب نمی‌بینند. عرصه بین‌المللی مانند سلف سرویس است و هر کسی می‌رود کالای خود را انتخاب و پول آن را پرداخت می‌کند، اما ما منتظریم که سفره جلوی ما باز شود، در حالیکه باید برویم با دیگران کار کنیم. اقتصاد همین است. هر کسی جنس بهتر و با قیمت ارزان‌تر وارد کرد برنده خواهد بود. باید رقابت کرد نباید حذف کرد، رابطه حذفی خوب نیست.
وی افزود: در جهان معاصر کشوری بزرگ مانند ایران نباید بگوید ترکیه جای مرا در آسیای مرکزی گرفته است، چرا؟ مگر کسی ما را بیرون کرده است. هر کس بهتر کار کند، متعهد باشد و جنس ارزان و با کیفیت ارائه کند، می‌ماند و هیچ کس نمی‌تواند از عرصه رقابت بیرونش کند. رقابت یعنی تلاش برای یافتن بازارهای جدید، قدرت چانه زنی، ساخت محصولات بهتر و شیوه صادرات بهتر، ما باید تشکیلاتی درست کنیم تا هر کالایی صادر نشود.
کارشناس حوزه قفقاز با اشاره به اتاق‌های بازرگانی قدرتمند ترکیه، عنوان کرد: ما هم باید این اتاق‌ها را تقویت کنیم. مردم منطقه ترجیح می‌دهند کالای ایرانی بخرند. رایزنی‌های فرهنگی ما بسیار ضعیف عمل می‌کنند. به نظرم یا باید این رایزنی‌ها را جمع کنیم و در سفارت‌خانه‌ها ادغام کنیم.
وی افزود: نیاز به بازنگری در ساختارهای موجودمان در خارج از مرزها داریم، باید از طریق وزارت خارجه و یک صدایی در سیاست خارجی وارد شویم. ما این قدرت را داریم، ولی باید مدیریت شود.
امیراحمدیان گفت: وقتی عنوان می‌کنیم ما قدرت هستیم و یا اعلام می‌کنیم که تحریم‌ها تاثیری ندارد، باید عملاً نشان دهیم. ما می‌توانیم در داخل خیلی کارها انجام دهیم، به قول مقام معظم رهبری نباید زیاد متکی به خارج باشیم، باید خودمان کار کنیم.