رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجرای بند یك اصل 110 قانون اساسی سیاستهای كلی"ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش كشور" را كه پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده است، ابلاغ كردند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن سیاستهای كلی " ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش كشور " كه به رؤسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شده، به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
سیاست های كلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش كشور
1- تحول در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی در جهت رسیدن به حیات طیبه ( زندگی فردی و اجتماعی مطلوب اسلامی) و رشد و شكوفایی استعدادهای فطری و ارتقاء كیفی در حوزه های بینش، دانش، مهارت، تربیت و سلامت روحی و جسمی دانش آموزان با تأكید بر ریشه كن كردن بی سوادی و تربیت انسان های مؤمن، پرهیزكار، متخلق به اخلاق اسلامی، بلند همت، امیدوار، خیرخواه، بانشاط، حقیقت جو، آزادمنش، مسؤولیت پذیر، قانونگرا، عدالت خواه، خردورز، خلاق، وطن دوست، ظلم ستیز، جمع گرا، خودباور و ایثارگر.
2- ارتقاء جایگاه آموزش و پرورش به مثابه مهمترین نهاد تربیت نیروی انسانی و مولد سرمایه اجتماعی و عهده دار اجرای سیاست های مصوب و هدایت و نظارت بر آن (از مهد كودك و پیش دبستانی تا دانشگاه) به عنوان امر حاكمیتی با توسعه همكاری دستگاه ها.
3- بهسازی و اِعلای منابع آموزش و پرورش به عنوان محور تحول در نظام تعلیم و تربیت كشور و بهبود مدیریت منابع انسانی با تأكید بر:
1-3- ارتقاء كیفیت نظام تربیت معلم و افزایش مستمر شایستگی ها و توانمندی های علمی، حرفه ای و تربیتی فرهنگیان و روزآمد ساختن برنامه های درسی مراكز و دانشگاه های تربیت معلم و شیوه های یاددهی و یادگیری برای پرورش معلمان با انگیزه، كارآمد، متدین، خلاق و اثربخش.
2-3- باز نگری در شیوه های جذب، تربیت، نگهداشت و بكارگیری بهینه نیروی انسانی مورد نیاز آموزش و پرورش و بسترسازی برای جذب معلمان كارآمد و دارای شایستگی های لازم آموزشی، تربیتی و اخلاقی بعد از گذراندن دوره مهارتی.
3-3- اعتلای منزلت اجتماعی معلمان و افزایش انگیزه آنان برای خدمت مطلوب با اقدامات فرهنگی و تبلیغی و خدمات و امكانات رفاهی و رفع مشكلات مادی و معیشتی فرهنگیان.
4-3- توسعه مهارت حرفه ای و توانمندی های علمی و تربیتی معلمان با ارتقاء كیفی آموزش های ضمن خدمت و برنامه ریزی برای روزآمد كردن اطلاعات تخصصی و تحصیلات تكمیلی معلمان متناسب با نیاز آموزش و پرورش.
5-3- استقرار نظام ارزیابی و سنجش صلاحیتهای عمومی، تخصصی و حرفه ای معلمان مبتنی بر شاخص های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و تربیتی برای ارتقاء.
6-3- توسعه مشاركت معلمان در فرآیند بهسازی برنامه های آموزشی، پژوهشی، تربیتی و فرهنگی.
7-3- استقرار نظام پرداخت ها بر اساس تخصص، شایستگی ها و عملكرد رقابتی مبتنی بر نظام رتبه بندی حرفه ای معلمان.
4- ایجاد تحول در نظام برنامه ریزی آموزشی و درسی با توجه به:
1-4- روزآمد ساختن محتوای تعلیم و تربیت و تدوین برنامه درس ملی مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی و متناسب با نیازهای كشور و انطباق محتوی با پیشرفتهای علمی و فناوری و اهتمام به تقویت فرهنگ و هویت اسلامی-ایرانی.
2-4- توسعه فرهنگ تفكر، تحقیق، خلاقیت و نوآوری و بهره گیری از روشهای یاددهی و یادگیری متنوع و مطلوب و ایجاد تفكر منطقی و منسجم برای تحلیل و بررسی موضوعی.
3-4- تبیین اندیشه دینی-سیاسی امام خمینی(ره)، مبانی جمهوری اسلامی و ولایت فقیه و اصول ثابت قانون اساسی در مقاطع مختلف تحصیلی.
4-4- توسعه فرهنگ و معارف اسلامی و یادگیری قرآن(روخوانی، روان خوانی و مفاهیم) و تقویت انس دانش آموزان با قرآن و سیره پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) و اهل بیت(علیهم السلام) و گسترش فرهنگ اقامه نماز.
5-4- تحول بنیادین شیوه های ارزشیابی دانش آموزان برای شناسایی نقاط قوت و ضعف و پرورش استعدادها و خلاقیت دانش آموزان.
6-4- رعایت رویكرد فرهنگی و تربیتی در برنامه ریزی های آموزشی و درسی.
7-4- تقویت آداب و مهارتهای زندگی و توانایی حل مسائل و عمل به آموخته ها برای بهبود زندگی فردی و اجتماعی دانش آموزان.
8-4- تقویت آموزشهای فنی و حرفه ای.
5- اهتمام به تربیت و پرورش مبتنی بر فلسفه تعلیم وتربیت اسلامی بویژه در:
1-5- ارتقاء معرفت و بصیرت دینی برای رشد و تعالی معنوی و اخلاقی معلمان و دانش آموزان و تلاش برای ارتقاء معنوی خانواده ها.
2-5- ارتقاء سلامت جسمی و روحی معلمان و دانش آموزان و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی.
3- 5- ارتقاء تربیت عقلانی و رشد بینش دینی، سیاسی و اجتماعی دانش آموزان و اهتمام به جامعه پذیری برای تحكیم وحدت و همبستگی ملی، وطن دوستی و مقابله هوشمندانه با تهاجم فرهنگی و پاسداشت استقلال، آزادی، مردم سالاری دینی و منافع ملی.
4- 5- رشد و شكوفایی ذوق و استعدادهای فرهنگی و هنری و تقویت روحیه نشاط و شادابی در دانش آموزان.
5- 5- توسعه تربیت بدنی و ورزش در مدارس.
6- 5- تربیت و تأمین نیروی انسانی توانمند و واجد شرایط برای تحقق اهداف و برنامه های تربیتی و پرورشی.
6- تحول در ساختار مالی، اداری و نظام مدیریتی با تأكید بر:
1- 6- بازمهندسی ساختار اداری در كلیه سطوح با رویكرد چابك سازی، پویاسازی همراه با ظرفیت سازی، فرهنگ سازی و بسترسازی برای تقویت مشاركت های مردمی و غیر دولتی، منطبق بر قانون اساسی و سیاست های كلی نظام اداری و آموزش و پرورش بویژه ایجاد زمینه مشاركت معلمان، خانواده ها، حوزه های علمیه، دانشگاه ها، مراكز علمی و پژوهشی و سایر نهادهای عمومی و دستگاه های اجرایی در فرآیند تعلیم و تربیت.
2- 6- رعایت اولویت در بودجه مورد نیاز آموزش و پرورش در لوایح بودجه سنواتی به منظور تحقق اهداف و مأموریت های مندرج در سیاست های كلی.
3- 6- بهبود مدیریت منابع و مصارف با هدف ارتقاء كیفیت و بهره وری نظام آموزش و پرورش.
7- بهینه سازی فضا، زیر ساخت های كالبدی و تجهیزات مدارس در مسیر تحقق اهداف نظام تعلیم و تربیت اسلامی با تأكید بر:
1- 7- ضابطه‌مند سازی، بهسازی، زیباسازی، مقاوم سازی و مصون سازی مدارس با رعایت اصول معماری اسلامی ایرانی، مكان یابی و توزیع فضا به تناسب نیازها، طراحی و ساخت مجتمع های آموزشی و تربیتی و توسعه مشاركت مردم و نهادهای مدیریت شهری در احداث و نگهداری مدارس.
2- 7- احداث واحدهای آموزشی و پرورشی جدید متناسب با افزایش جمعیت و الزام سازندگان شهركها به احداث واحدهای مورد نیاز آموزش و پرورش.
3- 7- ارائه الگو و ضابطه لازم الرعایه از طرف وزارت آموزش و پرورش برای ساخت مدارس.
4- 7- تجهیز مدارس به فناوری اطلاعاتی و ارتباطی و فراهم آوردن زمینه استفاده بهینه از آموزش های مرتبط با فناوری های نو در مدارس.
8- ارتقاء نقش و اختیارات مدرسه در تحقق اهداف و مأموریت های مندرج در بند یك سیاست های كلی و تقویت مناسبات صحیح و سازنده آموزش و پرورش با خانواده ها، رسانه ها و جامعه.
9- تقویت آموزش و پرورش مناطق مرزی با تأكید بر توانمند سازی معلمان و دانش آموزان این مناطق.
10- تأمین ثبات مدیریت در آموزش و پرورش با رویكرد ارزشی و انقلابی و دور نگه داشتن محیط آموزش و پرورش از دسته بندی‌های سیاسی.
11- هماهنگی و انسجام بین اهداف، سیاست‌ها، برنامه‌ها و محتوای تعلیم و تربیت در آموزش و پرورش، آموزش عالی و سایر دستگاه‌های مرتبط.
12- ارتقاء جایگاه آموزش و پرورش از نظر شاخص‌های كمّی و كیفی در سطح منطقه و جهان به منظور تحقق اهداف سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران.
13- استقرار نظام جامع رصد، نظارت، ارزیابی و تضمین كیفیت در نظام آموزش و پرورش.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن سیاستهای كلی " ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش كشور " كه به رؤسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شده، به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
سیاست های كلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش كشور
1- تحول در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی در جهت رسیدن به حیات طیبه ( زندگی فردی و اجتماعی مطلوب اسلامی) و رشد و شكوفایی استعدادهای فطری و ارتقاء كیفی در حوزه های بینش، دانش، مهارت، تربیت و سلامت روحی و جسمی دانش آموزان با تأكید بر ریشه كن كردن بی سوادی و تربیت انسان های مؤمن، پرهیزكار، متخلق به اخلاق اسلامی، بلند همت، امیدوار، خیرخواه، بانشاط، حقیقت جو، آزادمنش، مسؤولیت پذیر، قانونگرا، عدالت خواه، خردورز، خلاق، وطن دوست، ظلم ستیز، جمع گرا، خودباور و ایثارگر.
2- ارتقاء جایگاه آموزش و پرورش به مثابه مهمترین نهاد تربیت نیروی انسانی و مولد سرمایه اجتماعی و عهده دار اجرای سیاست های مصوب و هدایت و نظارت بر آن (از مهد كودك و پیش دبستانی تا دانشگاه) به عنوان امر حاكمیتی با توسعه همكاری دستگاه ها.
3- بهسازی و اِعلای منابع آموزش و پرورش به عنوان محور تحول در نظام تعلیم و تربیت كشور و بهبود مدیریت منابع انسانی با تأكید بر:
1-3- ارتقاء كیفیت نظام تربیت معلم و افزایش مستمر شایستگی ها و توانمندی های علمی، حرفه ای و تربیتی فرهنگیان و روزآمد ساختن برنامه های درسی مراكز و دانشگاه های تربیت معلم و شیوه های یاددهی و یادگیری برای پرورش معلمان با انگیزه، كارآمد، متدین، خلاق و اثربخش.
2-3- باز نگری در شیوه های جذب، تربیت، نگهداشت و بكارگیری بهینه نیروی انسانی مورد نیاز آموزش و پرورش و بسترسازی برای جذب معلمان كارآمد و دارای شایستگی های لازم آموزشی، تربیتی و اخلاقی بعد از گذراندن دوره مهارتی.
3-3- اعتلای منزلت اجتماعی معلمان و افزایش انگیزه آنان برای خدمت مطلوب با اقدامات فرهنگی و تبلیغی و خدمات و امكانات رفاهی و رفع مشكلات مادی و معیشتی فرهنگیان.
4-3- توسعه مهارت حرفه ای و توانمندی های علمی و تربیتی معلمان با ارتقاء كیفی آموزش های ضمن خدمت و برنامه ریزی برای روزآمد كردن اطلاعات تخصصی و تحصیلات تكمیلی معلمان متناسب با نیاز آموزش و پرورش.
5-3- استقرار نظام ارزیابی و سنجش صلاحیتهای عمومی، تخصصی و حرفه ای معلمان مبتنی بر شاخص های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و تربیتی برای ارتقاء.
6-3- توسعه مشاركت معلمان در فرآیند بهسازی برنامه های آموزشی، پژوهشی، تربیتی و فرهنگی.
7-3- استقرار نظام پرداخت ها بر اساس تخصص، شایستگی ها و عملكرد رقابتی مبتنی بر نظام رتبه بندی حرفه ای معلمان.
4- ایجاد تحول در نظام برنامه ریزی آموزشی و درسی با توجه به:
1-4- روزآمد ساختن محتوای تعلیم و تربیت و تدوین برنامه درس ملی مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی و متناسب با نیازهای كشور و انطباق محتوی با پیشرفتهای علمی و فناوری و اهتمام به تقویت فرهنگ و هویت اسلامی-ایرانی.
2-4- توسعه فرهنگ تفكر، تحقیق، خلاقیت و نوآوری و بهره گیری از روشهای یاددهی و یادگیری متنوع و مطلوب و ایجاد تفكر منطقی و منسجم برای تحلیل و بررسی موضوعی.
3-4- تبیین اندیشه دینی-سیاسی امام خمینی(ره)، مبانی جمهوری اسلامی و ولایت فقیه و اصول ثابت قانون اساسی در مقاطع مختلف تحصیلی.
4-4- توسعه فرهنگ و معارف اسلامی و یادگیری قرآن(روخوانی، روان خوانی و مفاهیم) و تقویت انس دانش آموزان با قرآن و سیره پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) و اهل بیت(علیهم السلام) و گسترش فرهنگ اقامه نماز.
5-4- تحول بنیادین شیوه های ارزشیابی دانش آموزان برای شناسایی نقاط قوت و ضعف و پرورش استعدادها و خلاقیت دانش آموزان.
6-4- رعایت رویكرد فرهنگی و تربیتی در برنامه ریزی های آموزشی و درسی.
7-4- تقویت آداب و مهارتهای زندگی و توانایی حل مسائل و عمل به آموخته ها برای بهبود زندگی فردی و اجتماعی دانش آموزان.
8-4- تقویت آموزشهای فنی و حرفه ای.
5- اهتمام به تربیت و پرورش مبتنی بر فلسفه تعلیم وتربیت اسلامی بویژه در:
1-5- ارتقاء معرفت و بصیرت دینی برای رشد و تعالی معنوی و اخلاقی معلمان و دانش آموزان و تلاش برای ارتقاء معنوی خانواده ها.
2-5- ارتقاء سلامت جسمی و روحی معلمان و دانش آموزان و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی.
3- 5- ارتقاء تربیت عقلانی و رشد بینش دینی، سیاسی و اجتماعی دانش آموزان و اهتمام به جامعه پذیری برای تحكیم وحدت و همبستگی ملی، وطن دوستی و مقابله هوشمندانه با تهاجم فرهنگی و پاسداشت استقلال، آزادی، مردم سالاری دینی و منافع ملی.
4- 5- رشد و شكوفایی ذوق و استعدادهای فرهنگی و هنری و تقویت روحیه نشاط و شادابی در دانش آموزان.
5- 5- توسعه تربیت بدنی و ورزش در مدارس.
6- 5- تربیت و تأمین نیروی انسانی توانمند و واجد شرایط برای تحقق اهداف و برنامه های تربیتی و پرورشی.
6- تحول در ساختار مالی، اداری و نظام مدیریتی با تأكید بر:
1- 6- بازمهندسی ساختار اداری در كلیه سطوح با رویكرد چابك سازی، پویاسازی همراه با ظرفیت سازی، فرهنگ سازی و بسترسازی برای تقویت مشاركت های مردمی و غیر دولتی، منطبق بر قانون اساسی و سیاست های كلی نظام اداری و آموزش و پرورش بویژه ایجاد زمینه مشاركت معلمان، خانواده ها، حوزه های علمیه، دانشگاه ها، مراكز علمی و پژوهشی و سایر نهادهای عمومی و دستگاه های اجرایی در فرآیند تعلیم و تربیت.
2- 6- رعایت اولویت در بودجه مورد نیاز آموزش و پرورش در لوایح بودجه سنواتی به منظور تحقق اهداف و مأموریت های مندرج در سیاست های كلی.
3- 6- بهبود مدیریت منابع و مصارف با هدف ارتقاء كیفیت و بهره وری نظام آموزش و پرورش.
7- بهینه سازی فضا، زیر ساخت های كالبدی و تجهیزات مدارس در مسیر تحقق اهداف نظام تعلیم و تربیت اسلامی با تأكید بر:
1- 7- ضابطه‌مند سازی، بهسازی، زیباسازی، مقاوم سازی و مصون سازی مدارس با رعایت اصول معماری اسلامی ایرانی، مكان یابی و توزیع فضا به تناسب نیازها، طراحی و ساخت مجتمع های آموزشی و تربیتی و توسعه مشاركت مردم و نهادهای مدیریت شهری در احداث و نگهداری مدارس.
2- 7- احداث واحدهای آموزشی و پرورشی جدید متناسب با افزایش جمعیت و الزام سازندگان شهركها به احداث واحدهای مورد نیاز آموزش و پرورش.
3- 7- ارائه الگو و ضابطه لازم الرعایه از طرف وزارت آموزش و پرورش برای ساخت مدارس.
4- 7- تجهیز مدارس به فناوری اطلاعاتی و ارتباطی و فراهم آوردن زمینه استفاده بهینه از آموزش های مرتبط با فناوری های نو در مدارس.
8- ارتقاء نقش و اختیارات مدرسه در تحقق اهداف و مأموریت های مندرج در بند یك سیاست های كلی و تقویت مناسبات صحیح و سازنده آموزش و پرورش با خانواده ها، رسانه ها و جامعه.
9- تقویت آموزش و پرورش مناطق مرزی با تأكید بر توانمند سازی معلمان و دانش آموزان این مناطق.
10- تأمین ثبات مدیریت در آموزش و پرورش با رویكرد ارزشی و انقلابی و دور نگه داشتن محیط آموزش و پرورش از دسته بندی‌های سیاسی.
11- هماهنگی و انسجام بین اهداف، سیاست‌ها، برنامه‌ها و محتوای تعلیم و تربیت در آموزش و پرورش، آموزش عالی و سایر دستگاه‌های مرتبط.
12- ارتقاء جایگاه آموزش و پرورش از نظر شاخص‌های كمّی و كیفی در سطح منطقه و جهان به منظور تحقق اهداف سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران.
13- استقرار نظام جامع رصد، نظارت، ارزیابی و تضمین كیفیت در نظام آموزش و پرورش.