کارگران ساختمانی رکن مهم سازندگی کشور هستند و با توجه به اهمیت جایگاه و مرتبت کارگران، آن چنان که باید به این قشر زحمتکش توجه نمی‌شود و امروز در حالی برخی از مدیران، بی‌توجهی به کارگر را در روز جهانی کارگر، جشن می‌گیرند که آمار بالای حوادث ساختمانی زنگ خطر را به صدا در آورده و ایران جزو عقب مانده‌ترین کشورهای جهان در آمار بالای حوادث ساختمانی به شمار می‌رود.
گود برداری غیراصولی باعث مرگ یک کارگر و مصدومیت سه کارگر دیگر شد، ۲۱ کشته سهم کارگران ساختمانی کردستان در سال ۹۰ ، قطع عضو 5 کارگر ساختمانی در قم، سقوط تیرآهن و مرگ کارگر جوان، خارج کردن میلگرد از گردن یک کارگرقمی، فوت دو نفر بر اثر برق گرفتگی در قم، انفجار گاز دو کارگر را سوزاند. برق، کارگر ساختمانی را خشک کرد، گازگرفتگی و مرگ کارگر ساختمان در بجستان، کارگر ساختمان زیر آوار یک تخریب غیر اصولی مدفون شد، ریزش ساختمان پنج طبقه و مرگ کارگر، ریزش ساختمان بخیر گذشت.
مرگ کارگرساختمانی بر اثر سقوط از ساختمان 5 طبقه، سقوط دو کارگر ساختمان از بالابر در قم بر اثرسقوط از چاله آسانسور، معلولیت یک سیمان کار از گردن به پایین، مرگ دلخراش کارگر جوان بر اثر سقوط آسانسور، سقوط کارگر جوان از روی داربست، سقوط کارگر ساختمانی از ارتفاع شش متری، کارگر جوشکار بر اثر سقوط از ساختمان جان خود را از دست داد، سقوط مرگبار یک کارگر از طبقه چهارم یک ساختمان در حال احداث، سقوط از آسانسور جان کارگر را گرفت،
سقوط کارگر ساختمانی به عمق چاه، کارگر ساختمانی با سقوط از 5 طبقه روی پشت بام منزل دو طبقه مجاور افتاد و از چند ناحیه از بدن دچار شکستگی شد، سقوط کارگر به چاه 30 متری، سقوط 3 کارگر از سقف مصلای زنجان، سقوط جرثقیل روی ساختمان و چند خودرو در سعادت آباد، سقوط مرگبار کارگر گچ کار به چاهک آسانسور، سقوط مرگبار کارگر 29ساله، کارگر ساختمان نیمه ساز به داخل چاله آسانسور سقوط کرد و جان خود را از دست داد، باز هم سقوط کارگر ساختمانی از ارتفاع، نجات معجزه آسای یک کارگر پس از سقوط از ارتفاع 20 متری.
این‌ها تیتر اخباری بود که روی خط رسانه‌های ایران رفته است اما اقدام قابل توجهی انجام نشده و همیشه بدون رعایت نکات ایمنی و نظارت به خیر نمی‌گذرد یا معجزه نمی‌شود.
در اسلام روایات از پیامبرعظیم الشان اسلام و امامان معصوم شیعه(ع) درباره توجه به کارگر بسیار است.
بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران نیز به مناسبت روز جهانی کارگر در 11 اردیبهشت ماه 58، از شهر قم پیامی را با موضوعشان کار و کارگر و سازندگی کشور صادر کردند و جایگاه آنان را ارج نهادند که در بخشی از این پیام آمده بود: "اختصاص یک روز به کارگران شاید به لحاظ تشریفات و تعظیم باشد والّا هر روز، روز کارگران است".
امام خمینی (ره) عظمت و منزلت کار و کارگر را تا حدی بالا بردند که فرمودند: "حق تعالى چون فعال است، مبدأ کار است و نباید ما اختصاص بدهیم یک روزى را به کارگر بلکه سرتاسرعالم روز کارگر است".
"کارگران و دهقانان، مدیران جامعه انسانیت هستند، کارگران عامل رشد و انحطاط کشور‌ها هستند و کارگران باید مملکت را اداره کنند".
در بیان رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز درباره اهمیت به قشر کارگر آمده و ایشان فرمودند: "اسلام به عنوان مکتب نجات بخش و تعالی بخش انسان‌ها، قشر کارگر را دارای ارزش و حرمت می‌شناسد".
آیت الله خامنه‌ای فرمودند: "ما مفتخریم که رهبرعالی قدر الهی ما، یعنی رسول اکرم (ص)، در برابر چشم همگان خم شدند و بوسه بر دست کارگر زدند و هم چنین مفتخریم که رهبران دینی ما، امیرالمؤمنین علی (ع) و ائمه دیگر ما، در شُمارکارگران بودند؛ کار کردند؛ آباد کردند؛ تولید کردند؛ ساختند و با سازندگی خود، خود را به خدا نزدیک کردند".
مقام معظم رهبری بیان کردند: "ساعات کار در کارگاه‌ها و کارخانه‌ها، لحظات عبادت، ساعات ادای دین به شهیدان و محرومان و مستضعفانِ جامعه است. سلاح کارگران، کار آنان است که از این سلاح باید برای تداوم انقلاب، گسستن زنجیر وابستگی و در نهایت، کسب استقلال اقتصادی استفاده شود".
اما امروز فاصله با این گفتار و منش اسلامی به وضوح در جامعه اسلامی ما مشاهده می‌شود.
تفاوت درآمد مسئولان و کارگران فاصله از شیوه امام علی(ع) است
سهیلا جلودارزاده، عضو هیئت رئیسه مجلس ششم، شرایط فعلی اقتصاد کشور را ظلم و ستم به کارگران دانسته و نسبت به عواقب وخیمی که این شرایط به دنبال خواهد داشت هشدار داده است.
وی افزود: با مقایسه حقوق نمایندگان مجلس و مسئولان دولتی که رقم‌های میلیونی دریافت می‌کنند و دستمزد ۳۸۰ هزار تومانی کارگران پی می‌بریم که فاصلهٔ تصمیم‌گیران ما با آنچه از امام علی روایت می‌شود، چقدر زیاد شده است.
نماینده سابق مردم تهران در مجلس ششم با اشاره به حرکت اقتصاد کشور به سمت کم ارزش شدن پول ملی گفت: کسی که مختصر مطالعه‌ای در حوزه اقتصاد داشته باشد می‌داند که توزیع اسکناس بدون پشتوانهٔ تولید که کارگران هستند یعنی کاهش ارزش پول ملی. ما تجربهٔ عراق را داشتیم. آن‌ها به جایی رسیدند که یک گونی پول ملیشان با چند اسکناس هزار تومانی ما برابری می‌کرد و ما داریم به آن سمت حرکت می‌کنیم. این وضعیت ناشی از سیاست‌های غلط اقتصادی است.
دسترنج کارگران امروز آبادانی ایران است اما پس از گذشت 30 سال، از حمایت‌ها و کمک‌ها خبری نیست.
روزانه ۵ کارگر در ایران کشته می‌شوند
طبق گزارش رسمی سازمان پزشکی قانونی، روزانه پنج کارگر در سراسر ایران بر اثر حوادث ناشی از کار جان خود را از دست می‌دهند.
سازمان پزشکی قانونی کشور، از کشته شدن یک هزار و ۱۰۱ نفر در جریان حوادث کار در هفت ماه نخست سال ۹۱ خبر داده که این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، ۱۲ درصد رشد داشته است.
بر اساس رتبه بندی سازمان پزشکی قانونی، سقوط از بلندی با ۴۵۶ قربانی، اصابت اجسام سخت با ۲۳۶ قربانی، برق‌گرفتگی با ۱۷۳ قربانی و سوختگی و کمبود اکسیژن به ترتیب با ۶۴ و ۳۲ قربانی رتبه‌های اول تا پنجم مرگ آور‌ترین حوادث حین کار را به خود اختصاص داده‌اند.
این آمار نشان می‌دهد که روزانه ۵ کارگرساختمانی، جان خود را در حوادث حین کار از دست می‌دهند. از این میان، روزانه ۲ کارگر تنها به دلیل سقوط از بلندی، یک کارگر روزانه بر اثر اصابت جسم سخت و ۲ کارگر دیگر به دلایل مختلف از جمله برق‌گرفتگی، سوختگی و کمبود اکسیژن و... جان می‌بازند.
کارگران ساختمان بی‌سرو صدا، می‌میرند
این اخبار، نشان از مرگ خاموش کارگرانی دارد که برای تامین معیشت خود و خانواده‌شان، مجبور هستند به کار در هر شرایطی تن دهند.
در خبر‌ها، حتی به اسم قربانیان نیز اشاره نمی‌شود و تنها با ذکر عنوان شغلی قربانیان، از مرگ آنان خبر می‌دهند که این موضوع نشان از مظلومیت قشری دارد که بار اصلی تولید و سازندگی کشور را بر عهده دارند.
شاید دلیل ضمنی عدم ذکر اسامی کارگرانی که قربانی حوادث حین کار می‌شوند کاستن از ابعاد وحشتناک حادثه‌ای باشد که در کشورمان در حال وقوع است و چه بسا توجه به این حوادث و بر انگیخته شدن احساسات عمومی جامعه، عزمی جدی را در مسئولان ایجاد کند تا برای حل این معضل، چاره‌ای بیندیشند.
امنیت محیط کارباید اجباری شود
عواملی همچون فقدان حداقل آموزش به کارگران، فقدان امکانات ایمنی (لباس مناسب، کلاه، دستکش، کمربند و...) و بهداشتی، ساعت کار طولانی و که خستگی مفرط و پایین آمدن تمرکز در حین کار، عدم امنیت شغلی را به دنبال دارد، تنها چند مورد از دلایلی است که مرگ خاموش کارگران رقم می‌زند.
همچنین به رسمیت شناختن تشکل‌های مستقل کارگری و ایجاد فضای باز برای فعالیت کنش‌گران مستقل کارگری منجر به آن خواهد شد تا اگرمسئولان عزمی برای حل معضلات کارگران داشته باشند این مشکلات را بهتر ببینند و صدای اعتراض کارگران را بشنوند.
به نظر می‌رسد قدم اول برای جلوگیری از این فجایع، تقویت بازرسی برای تامین امنیت محیط کار است که هر روز باعث وقوع یک فاجعه انسانی می‌شود.
کارگران ساختمان مظلوم واقع شده‌اند
در این میان سهم کارگران ساختمانی بسیار بالاست و ایران جزء عقب افتاده‌ترین کشورهای جهان در آمار بالای حوادث ساختمانی است در معدود کشورهای جهان این آمار وحشتناک وجود دارد.
با توجه به اینکه میزان ساخت و ساز در کشور ما از لحاظ کمی بسیار بالاست و در سال 90 برای 120 میلیون مترمربع پروانه ساختمانی صادر شده، از لحاظ کیفیت کاری در پایین‌ترین ردیف‌ها قرار داریم.
به میزان ساخت و ساز در کشور کارگر ساختمانی وجود دارد اما آموزش و ساماندهی درستی در این خصوص نیست و تنها در استان قم به طور میانگین ماهانه 30 تا 40 حادثه برای کارگران ساختمانی اتفاق می‌افتد که آمار قابل توجهی را رقم می‌زند.
40 درصد از حوادث کار کشور مربوط به کارگران ساختمان است
مسئول هیئت مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان کشور در گفتگو با مهر، گفت: با وجود اینکه استاندارد جهانی حوادث کارگری ساختمان در جهان 17 درصد است، 40 درصد از حوادث کار کشور ایران مربوط به کارگران ساختمانی است که این آمار بسیار تکان دهنده و آمار کشته‌ها در این خصوص به صورت وحشتناکی بالا است.
اکبر شوکت افزود: با اهیمت دادن به رعایت مسائل ایمنی می‌توان این آمار را طور چشم گیری کاهش داد و در کشورهایی مانند آلمان و آمریکا که به این مباحث اهمیت می‌دهند آمار حوادث ساختمانی پایین‌تر از 10 درصد است.
وی اظهار داشت: حوزه بازرسی وزارت کار مسئول هستند و باید بازرسی و نظارت روی پروژه‌های ساختمانی داشته باشند.
مسئول هیئت مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان کشور گفت: عدم رعایت مسائل ایمنی، فنی و حفاظتی سبب به وجود آمدن این آمار شده و شورای اسلامی شهر و شهرداریها با اعمال جریمه‌های سنگین می‌توانند جلوی این حوادث و کشتار را بگیرند.
کارگری ساختمان از جمله مشاغل سخت است زیرا افراد از نظر جسمی فشار زیادی متحمل و به عارضه‌های بسیاری از جمله ساییدگی مهره‌های کمر و آرتوروز مبتلا می‌شوند. این مسائل وجوب توجه به این قشر را بیشتر می‌کند.
از جمله خطراتی که کارگران ساختمان با آن مواجه هستند سقوط از ارتفاع، برخورد مصالح ساختمانی با سر و کمر و در نهایت فلج شدن آنان است و به عنوان مثال کارگرانی که با سیمان کار می‌کنند، با مشکلات و بیماری‌های زیادی اعم از خورندگی نسوج بدن، آسیب به شش و چشم‌ها و ایجاد حساسیت مواجه می‌شوند.
در کشور ما هنوز کارگران ساختمانی جای خود را به ماشین نداده‌اند و صنعتی سازی ساختمان شکل نگرفته و اگر قرار است که این کار‌ها توسط انسان انجام شود آموزش، شرایط و لباس مناسب می‌خواهد که البته کسی به این موارد توجه نمی‌کند و آنان بدون امکانات مجبور هستند در سرما و گرما و هوای بارانی و برفی کار کنند.
در این شرایط بیمه از نان شب برای کارگرانی که در معرض انواع خطر‌ها و آسیب‌ها هستند واجب‌تر است.
قانون‌هایی که تصویب می‌شود اما اجرا نمی‌شود
طرح بیمه کارگران ساختمان مدت‌هاست که تصویب شده و در این طرح کارفرمایان ملزم به پرداخت بخشی از حق بیمه کارگران شدند اما در عمل این طرح اجرایی نشده است.
کارفرمایان می‌گویند بیمه مخارج ساخت و ساز را بالا می‌برد در صورتی که این امر شاید یک درصد مخارج ساخت و ساز را به خود اختصاص دهد و این قانونی است که اجرا نمی‌شود.
این سوال در ذهن می‌آید که آیا واقعا صرف تصویب یک قانون از طرف مجلس شورای اسلامی کافی است؟ و نباید این قانون از وزارت کار و متعاقبا کارفرمایان مطالبه شود؟
ساختمان‌های بدون شناسنامه در ایران ساخته می‌شوند
معاون سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران از هشدار به 35 درصد از ساختمان‌های در حال ساخت خبر داد و گفت: طرح آزمایشی کنترل نقشه‌های محاسباتی از اول بهمن‌ماه اجرا شد.
رضا حیدریون با اشاره به آغاز طرح بازرسی از واحد‌های در حال ساخت از سوی سازمان نظام مهندسی استان تهران از 9 دی‌ماه اظهار کرد: بر اساس آخرین آمار بازدید سازمان نظام مهندسی از 450 ساختمان در حال ساخت 35 درصد از ساختمان‌های در حال ساخت در مرحلهٔ هشدار هستند.
وی افزود: در کشور ما به جان کارگر و عمرساختمان که یک سرمایه ملی است توجه نمی‌شود و این امر سبب شده تا همه مردم ضرر می‌کنند نه یک قشر خاص.
2 میلون کارت مهارت در کشور صادر شده است
مسئول هیات مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان سراسر کشور همچنین در پاسخ به اینکه در کشور چه تعداد کارگر ساختمانی وجود دارد؟ و چه تعداد بیمه شدند؟ اظهار داشت: در کشور حدود 2 میلون کارت مهارت از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای صادر شده اما به این آمار نمی‌شود اکتفا کرد زیرا برخی کارگران تا 3 مدرک گرفته‌اند به عنوان مثال بنا، نقاش و گچ کار هم بوده و پس از آزمون مدرک گرفته است و به علت عدم ساماندهی درست آمار دقیقی هم در دسترس نیست.
اکبر شوکت افزود: برآورد ما این است که یک میلیون و 600 هزار نفر کارگر در ایران وجود دارد که 600 هزار نفر آنان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار گرفته‌اند.
اجحاف در حق نیمی از کارگران ساختمانی کشور
مسئول کانون کارگری استان قم در ادامه گفت: با احتساب بیمه شدن 200 هزار کارگر در سال 92، 800 هزار کارگر ساختمانی در کشور بیمه می‌شوند.
شوکت افزود: پس از تجمعی که به تازگی کارگران ساختمانی داشتند نمایندگان مجلس در مصوبه‌ای تحت عنوان «رفع موانع اجرایی بیمه کارگران ساختمان» از سازمان تامین اجتماعی خواستند تا بدون در نظر گرفتن سهمیه بندی تمامی کارگران ساختمان را بیمه کنند که رای بالایی (170 رای مثبت) آورد اما شورای نگهبان گفت بار مالی برای کشور دارد و آنچه از پروانه‌های ساختمانی گرفته می‌شود کفاف نمی‌دهد.
وی اظهار داشت: مصوب شد در صورت دیدن بار مالی در بودجه سالانه کشور، کارگران ساختمان بدون سهمیه بندی بیمه شوند.
بیشتر از دو سوم کارگران ساختمانی در قم بیمه نشدند
رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمان استان قم اظهار داشت: آیین نامه طرح بیمه کارگران ساختمان از شهریورماه سال 89 ابلاغ شد و در آن سال یک هزار سهمیه بیمه به قم داده شد، سال بعد 3 هزار و 200 و سال 91 چهار هزار و 200 که در مجموع از حدود 30 هزار کارگر ساختمانی 8 هزار و 400 نفر در قم بیمه شدند.
شوکت افزود: سازمان تامین اجتماعی برای سال 92، 200 هزار سهمیه بیمه کارگری در کل کشور می‌دهد که ما مخالف این طرح هستیم و آن را قبول نداریم زیرا باید این روند با وجود لزوم بیمه برای کارگران ساختمانی ادامه داشته باشد و اگر سالی 5 هزار نفر بیمه شوند 4 سال طول می‌کشد تا همه کارگران استان قم بیمه شوند.
وی ادامه داد: مسئولان باید تمام تلاش خود را برای گرفتن سهمیه مطلوب برای کارگران ساختمانی قم به کار بندند که این امر به خصوص تلاش نمایندگان مجلس، انجمن‌های صنفی و سازمان تامین اجتماعی را برای گرفتن سهمیه بالا می‌طلبد.
وی تاکید کرد: 70 درصد کارگران ساختمانی از قشر ضعیف و مناطق محروم هستند و اگر بتوان حتی یک سهمیه بیشتر را به قم اختصاص داد یک خانواده ضعیف تحت پوشش تامین اجتماعی قرار می‌گیرد.
کارگران ساختمانی نیازمند ساماندهی و حمایت هستند
کارگران ساختمان به عنوان بخشی از نیروی انسانی جامعه نیازمند ساماندهی و حمایت هستند.
درصنعت ساختمان کارگران بسیاری به حرفه‌های گچ کار، جوش کار، بنا، نقاش، سنگ بر، کاشی کار، آرماتوربند، ایزوگام کار و دیگر مشاغل مرتبط مشغول هستند.
چه بسیار روز‌ها که کارگران ساختمانی به امید کار، صبح زود بقچه‌شان را زیر بغل می‌گذارند و در میدان شهرقائم(عج) و ابتدای 55 متری عماریاسر و نقاط دیگر شهر قم به انتظار می‌نشینند تا کسی بیاید و پیشنهاد کاری به آنان دهد تا نانی برای زن و بچه ببرند.
اما روزهای بسیاری هم می‌آیند و می‌روند، روزهای برفی، بارانی، آفتابی و... که تا بعد از ظهر کسی به سراغ آنان نمی‌آید و با ناامیدی و دست خالی به خانه برمی گردند.
گذشته از مشکلاتی که کارگران با آن مواجه هستند با این اقدام مبلمان شهری نامتناسب می‌شود و منظره و چهره مناسبی برای شهرزائر پذیر و توریستی قم به نمایش نمی‌گذارد.
بانک اطلاعاتی کارگران باید راه اندازی شود
اگر با ایجاد بانک اطلاعاتی ساماندهی درستی در این زمینه انجام و کارت شناسایی معتبر با مشخصات کارگران ارائه شود کارفرما از لحاظ امنیتی با مشکل مواجه نخواهد شد و خدمات دهی مانند بیمه و تسهیلات به کارگران آسان شده و تعاونی‌ها شکل می‌گیرد و معضلات اجتماعی و ترافیک شهری کاهش می‌یابد.
اما در حال حاضر کارگر هست اما ساماندهی از سوی شهرداری و سازمان‌های زیربط نیست.
کارگران ساختمانی کشور دارای کارت هوشمند می‌شوند
مسئول هیات مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان سراسر کشور اظهار داشت: توسط انجمن صنفی و با مشارکت بازرسی تامین اجتماعی این کار انجام می‌شود و پس از تایید دفترچه کار، کارت هوشمند صادر می‌شود.
شوکت افزود: دستورالعمل این اقدام نوشته شده تا با همکاری معاونت بیمه‌های اجتماعی وزارت کار این اقدام انجام شود تامین اجتماعی نیز در این خصوص قول همکاری داده است.
وی گفت: تمامی کارگران کشور با اقدام شناسایی می‌شوند و آمار دقیق به دست می‌آید و تعداد تمامی مشاغلی که در این حوزه کار می‌کند مشخص می‌شود.
وی تاکید کرد: اگر سازمان‌های ذیربط همکاری لازم را داشته باشند، از ابتدای سال آینده می‌شود این کار را شروع کرد.
این اقدام به نفع دولت هم هست زیرا اتباع بیگانه که مجوز کار دارند هم در این کار شناسایی و ساماندهی می‌شوند و غیر مجاز‌ها به علت اینکه کار برایشان نیست نمی‌آیند.
شوکت ادامه داد: دسترسی به آمار و خدمات دهی به این صنف در تمامی استان‌ها نیز آسان می‌شود و برنامه ریزی برای کاهش حوادث کار می‌شود و اگر در یک استان یک نوع کارگر ساختمانی کم باشد می‌توان از استان‌های دیگر آورد و برای اشتغال زایی، جذب و تربیت نیرو می‌توان اقدام کرد.
وی افزود: با این اقدام کمک به صنعت ساختمان می‌شود زیرا کارهای اجرایی ساختمان با کارگران ساختمانی است و هر چقدر مهندسان طراحی و نقشه کشی خوبی داشته باشند اما کارگر ساختمانی آموزش‌های کافی را ندیده باشد ساختمان به درستی ساخته نخواهد شد و اگر به عنوان مثال آرماتور بند 4 جوش اشتباهی بدهد در زلزله‌ای خفیف هم احتمال ترک خوردن ساختمان وجود دارد و عمر آن کوتاه و هزینه‌ها در این خصوص پرت می‌شود اینکه عمر ساختمان در کشور ما کم است به دلیل بی‌توجهی به این قشر است.
مسئول هیئت مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان کشور گفت: ابتدا برای 600 هزار نفری که بیمه شده‌اند این کار انجام می‌شود.
وی با اشاره به مزایای این طرح گفت: با این اقدام کارگران واقعی شناسایی و دارای دفترچه کار می‌شوند به نحوی که در هر جایی که مشغول کار شوند دفترچه آنان توسط مهندس ناظر مهر می‌خورد.
کارگران ساختمانی تهران ساماندهی می‌شوند
مسئول هیات مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان کشور گفت: در استان تهران تا پیش از سال نو با همکاری شهرداری و شورای اسلامی شهر ساماندهی کارگران ساختمانی انجام می‌شود و 22 ساختمان در 22 منطقه تهران در اختیار کارگرانی قرار می‌گیرد که ابتدای چهارراه‌ها و میدان‌ها به انتظار کار می‌نشینند.
شوکت افزود: برای ساماندهی کارگران ساختمانی دراستان قم به شورای اسلامی شهر درخواست دادیم و آنان قول همکاری داده‌اند.
رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمان استان قم اظهار داشت: در استان‌های مختلف بار‌ها طرح‌هایی انجام شده اما اگر به تنهایی باشد موفق نمی‌شود زیرا همه دستگاه‌های مربوطه باید همکاری کنند همکاری همه جانبه جمعی می‌خواهد به این منظور باید تفاهم نامه میان همه دستگاه‌های مربوط باید بسته شود و کار مشخص باشد.
شورای شهر باید در امر ساماندهی کارگران ساختمانی پیش قدم شود
وی افزود: شورای اسلامی شهر باید در این امر پیش قدم شود و شهرداری ساختمانی را در اختیار قرار دهد تا کارگران فصلی و میدانی ساماندهی شوند.
وی ادامه داد: در قانون، ابلاغیه‌ای آمده که شهرداریها و شورای اسلامی شهر‌ها موظف به ایجاد مکانی برای ساماندهی کارگران ساختمانی هستند که البته باید شایسته منزلت کارگران نیز باشد، تا با استفاده از این مکان، کارگران در کنار خیابان‌ها در زیر آفتاب و باران استقرار نیابند و اتباع بیگانه و کارگران غیرمجاز از این موضوع سو استفاده نکرده و کارگر ایرانی از کار کردن باز نماند.
وی بیان کرد: با وجود اینکه ساماندهی کارگران مزایای قابل توجهی دارد اما تا کنون از سوی شهرداریها در این زمینه اقدامی صورت نگرفته است.
داشتن کارت مهارت کارگران ساختمانی مقاومت، عمر ساختمان‌ها را بالا می‌برد
کارگران ساختمانی در ایران تا آخر عمر هر کاری که کارفرما بگوید انجام می‌دهند و هیچ‌گاه متخصص در یک رشته نمی‌شوند.
داشتن کارت مهارت ضروری است و نقش بسزایی در بالا بردن کیفیت و مقاوم سازی ساختمان و جلوگیری از هدر رفت هزینه و وقت اضافی دارد.
ساختمان یک سرمایه ملی محسوب می‌شود و عمر مفید آن یک صد سال است اما ساختمان‌هایی ساخته می‌شوند که پس از 30 سال فرسوده هستند و هزینه و زمان بیهوده برایشان صرف می‌شود.
کارگران برای ارتقاء بهره‌وری در مشاغل به مهارت و آموزش نیاز دارند و این موضوع بر عهده سازمان فنی و حرفه‌ای است.
در این زمینه سازمان فنی و حرفه‌ای بر اساس قانون باید با برگزاری دوره‌های تخصصی به کارگران کارت مهارت دهد بدین ترتیب افراد با در دست داشتن کارت مهارت تعریف می‌شوند و کارفرما متناسب با نیاز از آنان استفاده می‌کند.
رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمان استان قم اظهار داشت: در کشوردو میلیون کارت مهارت صادر شده که 20 هزار نفر کارگر ساختمانی در قم کارت مهارت از اداره کل فنی و حرفه‌ای دریافت کرده‌اند.
شوکت افزود: مدرک درجه سه از سوی اداره کل فنی و حرفه‌ای به کارگران ارائه می‌شود اما این آموزش‌ها تخصصی نیست در حد شناخت ابزار و وسایل است.
وی با اشاره به اینکه بیمه شدن برای سرنوشت خانواده این افراد بسیار ضروری و مفید است بیان داشت: کارگران ساختمانی می‌توانند با پرداخت ماهانه 28 هزار تومان خود و خانواده‌شان را بیمه 7 درصد کنند اما مشاغل آزاد ماهانه 120 هزار تومان باید بپردازند.
وی گفت: به همین دلیل افراد سودجو هم در این میان هستند که شغل آنان کارگری نیست اما آزمون مهارت را می‌دهند تا از مزایای این بیمه استفاده کنند.
نیروی انتظامی در ساماندهی کارگران ساختمانی وارد عمل شود
وی افزود: افراد قاچاق فروش هم سر چهار راه‌ها به بهانه کارگر ساختمانی می‌ایستند و مواد مخدر توزیع می‌کنند و این گونه افراد در مقابل ساماندهی مقاومت می‌کنند که نیروی انتظامی در این امر باید کمک کند.
وی اظهار داشت: در این خصوص با همکاری تامین اجتماعی بررسی می‌شود که تنها هرکس شغلش مربوط به کارگری ساختمان باشد مدرک بگیرد و بیمه شود.
وی تاکید کرد: در سطح کشور سازمان تامین اجتماعی و اداره کل تعاون، کار و امور اجتماعی تا حدودی برای ساماندهی و بیمه شدن کارگران ساختمانی که مجریان اصلی ساخت و ساز در کشور هستند همکاری داشته‌اند اما بقیه وزارت خانه‌ها آن گونه که باید همکاری نمی‌کنند.
15 هزار کارگر ساختمانی در قم عضو انجمن صنفی کارگران هستند
رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمان استان قم اظهار داشت: کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان کشور یک سال و دو ماه است که تشکیل شده و تاکنون حدود 120 انجمن صنفی در کشور راه اندازی شده که حدود 400 هزار نفر عضو آن هستند.
وی ادامه داد: در استان قم نیز 8 انجمن صنفی کارگران ساختمان با حدود 15 هزار نفر عضو وجود دارد.
وی گفت: انجمن‌های صنفی به خصوص در شرایطی که کارگران ساختمانی ساماندهی نشده‌اند، از حقوق کارگر دفاع می‌کنند و صدایشان را به گوش مسئولان می‌رسانند.
بانک اطلاعات کارگران پس از سه سال و هشت ماه هنوز تشکیل نشده است
ساماندهی کارگران صنعت ساختمان در راستای اجرای مفاد ماده 22 آئین‌نامه مراکزکاریابی غیردولتی است که این مراکز می‌توانند نسبت به معرفی پیمانکاران به متقاضیان در چارچوب ضوابط اعلامی وزارت کار اقدام نمایند.
یکم شهریورماه سال 88، مدیرکل دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی‌های وزارت کار گفته بود به منظور بهبود وضعیت کارگران در میادین و شهر‌ها و نیز استفاده آسان از خدمات این بخش، کارگران بخش ساختمان ساماندهی می‌شوند.
علیرضا ولی‌پور با اشاره به اینکه ایجاد بانک اطلاعاتی کارگران بخش ساختمان پیش‌شرط ساماندهی این مشاغل است، بیان داشته بود: کارگران جویای کار در مراکز کاریابی ثبت‌نام کنند تا بانک اطلاعاتی ایجاد و برحسب نوع رشته، سطح تحصیلات، میزان مهارت، تجربه، آموزش و مشخصات فردی به کار گرفته شوند.
سروسامان دادن وضعیت کارگران در میادین و شهر‌ها، تکمیل کردن اطلاعات کارگران، استفاده آسان از خدمات کارگران با مراجعه به موسسات کاریابی ازمزیت‌های این طرح بود و به گفته وی این طرح باید با همکاری وزارت کار، مسکن و شهرسازی، سازمان فنی و حرفه‌ای، شهرداری، شورای اسلامی شهر و انجمن صنفی کاریابی‌های داخلی صورت می‌گرفت اما این طرح تاکنون اجرایی نشده و دستگاه‌های ذیربط آن گونه که باید در قبال ایجاد بانک اطلاعاتی و ساماندهی کارگران خود را مسئول ندانستند.
جایگاهی برای کارگران ساختمانی قم در نظر گرفته می‌شود
مدیر‌عامل سازمان میادین میوه و تره‌بار شهرداری قم در گفتگو با خبرنگار ما، گفت: در خصوص ساماندهی کارگران ساختمانی کارهایی انجام شده اما تا کنون به هدفی که داشتیم نرسیدیم.
حسن قنبری افزود: در حال حاضر جایگاه کارگران ساختمانی در قم مشخص نیست و به صورت سنتی در مکان‌هایی می‌ایستند.
وی اظهار داشت: شهرداری محل موقتی را شبیه ایستگاه اتوبوس برای حضور آنان در نظر می‌گیرد که این مکان در جاهایی است که ساخت و ساز بیشتر انجام می‌شود.
مدیر‌عامل سازمان میادین میوه و تره‌بار شهرداری قم گفت: احتمال دارد این مکان در خیابان پیام نور قم باشد.
وی در پاسخ به اینکه چرا ساماندهی کارگران به صورتی که تخصصی کار کنند توسط شهرداری انجام نمی‌شود؟ گفت: این موضوع جای بحث دارد شاید در آینده این کار انجام شود زیرا طرح‌های ساختمانی را شهرداری صادر می‌کند.
در حالی که وی بهمن ماه سال گذشته گفت طرح ساماندهی کارگران ساختمانی مجددا در حال بازنگری است و تا یک ماه آینده طرح جدید ساماندهی کارگران در قم اجرا می‌شود اما هنوز این اقدام به صورت اساسی انجام نشده و باید گفت که مکان ایستگاه اتوبوسی، کارگران را از گرما و سرما حفظ نخواهد کرد و وجود تنها یک مکان برای 30 هزار کارگر ساختمانی قم، کافی نیست و نیاز به چاره اندیشی و ساماندهی درست و منطقی است.
فاطمه محمدی
گود برداری غیراصولی باعث مرگ یک کارگر و مصدومیت سه کارگر دیگر شد، ۲۱ کشته سهم کارگران ساختمانی کردستان در سال ۹۰ ، قطع عضو 5 کارگر ساختمانی در قم، سقوط تیرآهن و مرگ کارگر جوان، خارج کردن میلگرد از گردن یک کارگرقمی، فوت دو نفر بر اثر برق گرفتگی در قم، انفجار گاز دو کارگر را سوزاند. برق، کارگر ساختمانی را خشک کرد، گازگرفتگی و مرگ کارگر ساختمان در بجستان، کارگر ساختمان زیر آوار یک تخریب غیر اصولی مدفون شد، ریزش ساختمان پنج طبقه و مرگ کارگر، ریزش ساختمان بخیر گذشت.
مرگ کارگرساختمانی بر اثر سقوط از ساختمان 5 طبقه، سقوط دو کارگر ساختمان از بالابر در قم بر اثرسقوط از چاله آسانسور، معلولیت یک سیمان کار از گردن به پایین، مرگ دلخراش کارگر جوان بر اثر سقوط آسانسور، سقوط کارگر جوان از روی داربست، سقوط کارگر ساختمانی از ارتفاع شش متری، کارگر جوشکار بر اثر سقوط از ساختمان جان خود را از دست داد، سقوط مرگبار یک کارگر از طبقه چهارم یک ساختمان در حال احداث، سقوط از آسانسور جان کارگر را گرفت،
سقوط کارگر ساختمانی به عمق چاه، کارگر ساختمانی با سقوط از 5 طبقه روی پشت بام منزل دو طبقه مجاور افتاد و از چند ناحیه از بدن دچار شکستگی شد، سقوط کارگر به چاه 30 متری، سقوط 3 کارگر از سقف مصلای زنجان، سقوط جرثقیل روی ساختمان و چند خودرو در سعادت آباد، سقوط مرگبار کارگر گچ کار به چاهک آسانسور، سقوط مرگبار کارگر 29ساله، کارگر ساختمان نیمه ساز به داخل چاله آسانسور سقوط کرد و جان خود را از دست داد، باز هم سقوط کارگر ساختمانی از ارتفاع، نجات معجزه آسای یک کارگر پس از سقوط از ارتفاع 20 متری.
این‌ها تیتر اخباری بود که روی خط رسانه‌های ایران رفته است اما اقدام قابل توجهی انجام نشده و همیشه بدون رعایت نکات ایمنی و نظارت به خیر نمی‌گذرد یا معجزه نمی‌شود.
در اسلام روایات از پیامبرعظیم الشان اسلام و امامان معصوم شیعه(ع) درباره توجه به کارگر بسیار است.
بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران نیز به مناسبت روز جهانی کارگر در 11 اردیبهشت ماه 58، از شهر قم پیامی را با موضوعشان کار و کارگر و سازندگی کشور صادر کردند و جایگاه آنان را ارج نهادند که در بخشی از این پیام آمده بود: "اختصاص یک روز به کارگران شاید به لحاظ تشریفات و تعظیم باشد والّا هر روز، روز کارگران است".
امام خمینی (ره) عظمت و منزلت کار و کارگر را تا حدی بالا بردند که فرمودند: "حق تعالى چون فعال است، مبدأ کار است و نباید ما اختصاص بدهیم یک روزى را به کارگر بلکه سرتاسرعالم روز کارگر است".
"کارگران و دهقانان، مدیران جامعه انسانیت هستند، کارگران عامل رشد و انحطاط کشور‌ها هستند و کارگران باید مملکت را اداره کنند".
در بیان رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز درباره اهمیت به قشر کارگر آمده و ایشان فرمودند: "اسلام به عنوان مکتب نجات بخش و تعالی بخش انسان‌ها، قشر کارگر را دارای ارزش و حرمت می‌شناسد".
آیت الله خامنه‌ای فرمودند: "ما مفتخریم که رهبرعالی قدر الهی ما، یعنی رسول اکرم (ص)، در برابر چشم همگان خم شدند و بوسه بر دست کارگر زدند و هم چنین مفتخریم که رهبران دینی ما، امیرالمؤمنین علی (ع) و ائمه دیگر ما، در شُمارکارگران بودند؛ کار کردند؛ آباد کردند؛ تولید کردند؛ ساختند و با سازندگی خود، خود را به خدا نزدیک کردند".
مقام معظم رهبری بیان کردند: "ساعات کار در کارگاه‌ها و کارخانه‌ها، لحظات عبادت، ساعات ادای دین به شهیدان و محرومان و مستضعفانِ جامعه است. سلاح کارگران، کار آنان است که از این سلاح باید برای تداوم انقلاب، گسستن زنجیر وابستگی و در نهایت، کسب استقلال اقتصادی استفاده شود".
اما امروز فاصله با این گفتار و منش اسلامی به وضوح در جامعه اسلامی ما مشاهده می‌شود.
تفاوت درآمد مسئولان و کارگران فاصله از شیوه امام علی(ع) است
سهیلا جلودارزاده، عضو هیئت رئیسه مجلس ششم، شرایط فعلی اقتصاد کشور را ظلم و ستم به کارگران دانسته و نسبت به عواقب وخیمی که این شرایط به دنبال خواهد داشت هشدار داده است.
وی افزود: با مقایسه حقوق نمایندگان مجلس و مسئولان دولتی که رقم‌های میلیونی دریافت می‌کنند و دستمزد ۳۸۰ هزار تومانی کارگران پی می‌بریم که فاصلهٔ تصمیم‌گیران ما با آنچه از امام علی روایت می‌شود، چقدر زیاد شده است.
نماینده سابق مردم تهران در مجلس ششم با اشاره به حرکت اقتصاد کشور به سمت کم ارزش شدن پول ملی گفت: کسی که مختصر مطالعه‌ای در حوزه اقتصاد داشته باشد می‌داند که توزیع اسکناس بدون پشتوانهٔ تولید که کارگران هستند یعنی کاهش ارزش پول ملی. ما تجربهٔ عراق را داشتیم. آن‌ها به جایی رسیدند که یک گونی پول ملیشان با چند اسکناس هزار تومانی ما برابری می‌کرد و ما داریم به آن سمت حرکت می‌کنیم. این وضعیت ناشی از سیاست‌های غلط اقتصادی است.
دسترنج کارگران امروز آبادانی ایران است اما پس از گذشت 30 سال، از حمایت‌ها و کمک‌ها خبری نیست.
روزانه ۵ کارگر در ایران کشته می‌شوند
طبق گزارش رسمی سازمان پزشکی قانونی، روزانه پنج کارگر در سراسر ایران بر اثر حوادث ناشی از کار جان خود را از دست می‌دهند.
سازمان پزشکی قانونی کشور، از کشته شدن یک هزار و ۱۰۱ نفر در جریان حوادث کار در هفت ماه نخست سال ۹۱ خبر داده که این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، ۱۲ درصد رشد داشته است.
بر اساس رتبه بندی سازمان پزشکی قانونی، سقوط از بلندی با ۴۵۶ قربانی، اصابت اجسام سخت با ۲۳۶ قربانی، برق‌گرفتگی با ۱۷۳ قربانی و سوختگی و کمبود اکسیژن به ترتیب با ۶۴ و ۳۲ قربانی رتبه‌های اول تا پنجم مرگ آور‌ترین حوادث حین کار را به خود اختصاص داده‌اند.
این آمار نشان می‌دهد که روزانه ۵ کارگرساختمانی، جان خود را در حوادث حین کار از دست می‌دهند. از این میان، روزانه ۲ کارگر تنها به دلیل سقوط از بلندی، یک کارگر روزانه بر اثر اصابت جسم سخت و ۲ کارگر دیگر به دلایل مختلف از جمله برق‌گرفتگی، سوختگی و کمبود اکسیژن و... جان می‌بازند.
کارگران ساختمان بی‌سرو صدا، می‌میرند
این اخبار، نشان از مرگ خاموش کارگرانی دارد که برای تامین معیشت خود و خانواده‌شان، مجبور هستند به کار در هر شرایطی تن دهند.
در خبر‌ها، حتی به اسم قربانیان نیز اشاره نمی‌شود و تنها با ذکر عنوان شغلی قربانیان، از مرگ آنان خبر می‌دهند که این موضوع نشان از مظلومیت قشری دارد که بار اصلی تولید و سازندگی کشور را بر عهده دارند.
شاید دلیل ضمنی عدم ذکر اسامی کارگرانی که قربانی حوادث حین کار می‌شوند کاستن از ابعاد وحشتناک حادثه‌ای باشد که در کشورمان در حال وقوع است و چه بسا توجه به این حوادث و بر انگیخته شدن احساسات عمومی جامعه، عزمی جدی را در مسئولان ایجاد کند تا برای حل این معضل، چاره‌ای بیندیشند.
امنیت محیط کارباید اجباری شود
عواملی همچون فقدان حداقل آموزش به کارگران، فقدان امکانات ایمنی (لباس مناسب، کلاه، دستکش، کمربند و...) و بهداشتی، ساعت کار طولانی و که خستگی مفرط و پایین آمدن تمرکز در حین کار، عدم امنیت شغلی را به دنبال دارد، تنها چند مورد از دلایلی است که مرگ خاموش کارگران رقم می‌زند.
همچنین به رسمیت شناختن تشکل‌های مستقل کارگری و ایجاد فضای باز برای فعالیت کنش‌گران مستقل کارگری منجر به آن خواهد شد تا اگرمسئولان عزمی برای حل معضلات کارگران داشته باشند این مشکلات را بهتر ببینند و صدای اعتراض کارگران را بشنوند.
به نظر می‌رسد قدم اول برای جلوگیری از این فجایع، تقویت بازرسی برای تامین امنیت محیط کار است که هر روز باعث وقوع یک فاجعه انسانی می‌شود.
کارگران ساختمان مظلوم واقع شده‌اند
در این میان سهم کارگران ساختمانی بسیار بالاست و ایران جزء عقب افتاده‌ترین کشورهای جهان در آمار بالای حوادث ساختمانی است در معدود کشورهای جهان این آمار وحشتناک وجود دارد.
با توجه به اینکه میزان ساخت و ساز در کشور ما از لحاظ کمی بسیار بالاست و در سال 90 برای 120 میلیون مترمربع پروانه ساختمانی صادر شده، از لحاظ کیفیت کاری در پایین‌ترین ردیف‌ها قرار داریم.
به میزان ساخت و ساز در کشور کارگر ساختمانی وجود دارد اما آموزش و ساماندهی درستی در این خصوص نیست و تنها در استان قم به طور میانگین ماهانه 30 تا 40 حادثه برای کارگران ساختمانی اتفاق می‌افتد که آمار قابل توجهی را رقم می‌زند.
40 درصد از حوادث کار کشور مربوط به کارگران ساختمان است
مسئول هیئت مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان کشور در گفتگو با مهر، گفت: با وجود اینکه استاندارد جهانی حوادث کارگری ساختمان در جهان 17 درصد است، 40 درصد از حوادث کار کشور ایران مربوط به کارگران ساختمانی است که این آمار بسیار تکان دهنده و آمار کشته‌ها در این خصوص به صورت وحشتناکی بالا است.
اکبر شوکت افزود: با اهیمت دادن به رعایت مسائل ایمنی می‌توان این آمار را طور چشم گیری کاهش داد و در کشورهایی مانند آلمان و آمریکا که به این مباحث اهمیت می‌دهند آمار حوادث ساختمانی پایین‌تر از 10 درصد است.
وی اظهار داشت: حوزه بازرسی وزارت کار مسئول هستند و باید بازرسی و نظارت روی پروژه‌های ساختمانی داشته باشند.
مسئول هیئت مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان کشور گفت: عدم رعایت مسائل ایمنی، فنی و حفاظتی سبب به وجود آمدن این آمار شده و شورای اسلامی شهر و شهرداریها با اعمال جریمه‌های سنگین می‌توانند جلوی این حوادث و کشتار را بگیرند.
کارگری ساختمان از جمله مشاغل سخت است زیرا افراد از نظر جسمی فشار زیادی متحمل و به عارضه‌های بسیاری از جمله ساییدگی مهره‌های کمر و آرتوروز مبتلا می‌شوند. این مسائل وجوب توجه به این قشر را بیشتر می‌کند.
از جمله خطراتی که کارگران ساختمان با آن مواجه هستند سقوط از ارتفاع، برخورد مصالح ساختمانی با سر و کمر و در نهایت فلج شدن آنان است و به عنوان مثال کارگرانی که با سیمان کار می‌کنند، با مشکلات و بیماری‌های زیادی اعم از خورندگی نسوج بدن، آسیب به شش و چشم‌ها و ایجاد حساسیت مواجه می‌شوند.
در کشور ما هنوز کارگران ساختمانی جای خود را به ماشین نداده‌اند و صنعتی سازی ساختمان شکل نگرفته و اگر قرار است که این کار‌ها توسط انسان انجام شود آموزش، شرایط و لباس مناسب می‌خواهد که البته کسی به این موارد توجه نمی‌کند و آنان بدون امکانات مجبور هستند در سرما و گرما و هوای بارانی و برفی کار کنند.
در این شرایط بیمه از نان شب برای کارگرانی که در معرض انواع خطر‌ها و آسیب‌ها هستند واجب‌تر است.
قانون‌هایی که تصویب می‌شود اما اجرا نمی‌شود
طرح بیمه کارگران ساختمان مدت‌هاست که تصویب شده و در این طرح کارفرمایان ملزم به پرداخت بخشی از حق بیمه کارگران شدند اما در عمل این طرح اجرایی نشده است.
کارفرمایان می‌گویند بیمه مخارج ساخت و ساز را بالا می‌برد در صورتی که این امر شاید یک درصد مخارج ساخت و ساز را به خود اختصاص دهد و این قانونی است که اجرا نمی‌شود.
این سوال در ذهن می‌آید که آیا واقعا صرف تصویب یک قانون از طرف مجلس شورای اسلامی کافی است؟ و نباید این قانون از وزارت کار و متعاقبا کارفرمایان مطالبه شود؟
ساختمان‌های بدون شناسنامه در ایران ساخته می‌شوند
معاون سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران از هشدار به 35 درصد از ساختمان‌های در حال ساخت خبر داد و گفت: طرح آزمایشی کنترل نقشه‌های محاسباتی از اول بهمن‌ماه اجرا شد.
رضا حیدریون با اشاره به آغاز طرح بازرسی از واحد‌های در حال ساخت از سوی سازمان نظام مهندسی استان تهران از 9 دی‌ماه اظهار کرد: بر اساس آخرین آمار بازدید سازمان نظام مهندسی از 450 ساختمان در حال ساخت 35 درصد از ساختمان‌های در حال ساخت در مرحلهٔ هشدار هستند.
وی افزود: در کشور ما به جان کارگر و عمرساختمان که یک سرمایه ملی است توجه نمی‌شود و این امر سبب شده تا همه مردم ضرر می‌کنند نه یک قشر خاص.
2 میلون کارت مهارت در کشور صادر شده است
مسئول هیات مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان سراسر کشور همچنین در پاسخ به اینکه در کشور چه تعداد کارگر ساختمانی وجود دارد؟ و چه تعداد بیمه شدند؟ اظهار داشت: در کشور حدود 2 میلون کارت مهارت از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای صادر شده اما به این آمار نمی‌شود اکتفا کرد زیرا برخی کارگران تا 3 مدرک گرفته‌اند به عنوان مثال بنا، نقاش و گچ کار هم بوده و پس از آزمون مدرک گرفته است و به علت عدم ساماندهی درست آمار دقیقی هم در دسترس نیست.
اکبر شوکت افزود: برآورد ما این است که یک میلیون و 600 هزار نفر کارگر در ایران وجود دارد که 600 هزار نفر آنان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار گرفته‌اند.
اجحاف در حق نیمی از کارگران ساختمانی کشور
مسئول کانون کارگری استان قم در ادامه گفت: با احتساب بیمه شدن 200 هزار کارگر در سال 92، 800 هزار کارگر ساختمانی در کشور بیمه می‌شوند.
شوکت افزود: پس از تجمعی که به تازگی کارگران ساختمانی داشتند نمایندگان مجلس در مصوبه‌ای تحت عنوان «رفع موانع اجرایی بیمه کارگران ساختمان» از سازمان تامین اجتماعی خواستند تا بدون در نظر گرفتن سهمیه بندی تمامی کارگران ساختمان را بیمه کنند که رای بالایی (170 رای مثبت) آورد اما شورای نگهبان گفت بار مالی برای کشور دارد و آنچه از پروانه‌های ساختمانی گرفته می‌شود کفاف نمی‌دهد.
وی اظهار داشت: مصوب شد در صورت دیدن بار مالی در بودجه سالانه کشور، کارگران ساختمان بدون سهمیه بندی بیمه شوند.
بیشتر از دو سوم کارگران ساختمانی در قم بیمه نشدند
رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمان استان قم اظهار داشت: آیین نامه طرح بیمه کارگران ساختمان از شهریورماه سال 89 ابلاغ شد و در آن سال یک هزار سهمیه بیمه به قم داده شد، سال بعد 3 هزار و 200 و سال 91 چهار هزار و 200 که در مجموع از حدود 30 هزار کارگر ساختمانی 8 هزار و 400 نفر در قم بیمه شدند.
شوکت افزود: سازمان تامین اجتماعی برای سال 92، 200 هزار سهمیه بیمه کارگری در کل کشور می‌دهد که ما مخالف این طرح هستیم و آن را قبول نداریم زیرا باید این روند با وجود لزوم بیمه برای کارگران ساختمانی ادامه داشته باشد و اگر سالی 5 هزار نفر بیمه شوند 4 سال طول می‌کشد تا همه کارگران استان قم بیمه شوند.
وی ادامه داد: مسئولان باید تمام تلاش خود را برای گرفتن سهمیه مطلوب برای کارگران ساختمانی قم به کار بندند که این امر به خصوص تلاش نمایندگان مجلس، انجمن‌های صنفی و سازمان تامین اجتماعی را برای گرفتن سهمیه بالا می‌طلبد.
وی تاکید کرد: 70 درصد کارگران ساختمانی از قشر ضعیف و مناطق محروم هستند و اگر بتوان حتی یک سهمیه بیشتر را به قم اختصاص داد یک خانواده ضعیف تحت پوشش تامین اجتماعی قرار می‌گیرد.
کارگران ساختمانی نیازمند ساماندهی و حمایت هستند
کارگران ساختمان به عنوان بخشی از نیروی انسانی جامعه نیازمند ساماندهی و حمایت هستند.
درصنعت ساختمان کارگران بسیاری به حرفه‌های گچ کار، جوش کار، بنا، نقاش، سنگ بر، کاشی کار، آرماتوربند، ایزوگام کار و دیگر مشاغل مرتبط مشغول هستند.
چه بسیار روز‌ها که کارگران ساختمانی به امید کار، صبح زود بقچه‌شان را زیر بغل می‌گذارند و در میدان شهرقائم(عج) و ابتدای 55 متری عماریاسر و نقاط دیگر شهر قم به انتظار می‌نشینند تا کسی بیاید و پیشنهاد کاری به آنان دهد تا نانی برای زن و بچه ببرند.
اما روزهای بسیاری هم می‌آیند و می‌روند، روزهای برفی، بارانی، آفتابی و... که تا بعد از ظهر کسی به سراغ آنان نمی‌آید و با ناامیدی و دست خالی به خانه برمی گردند.
گذشته از مشکلاتی که کارگران با آن مواجه هستند با این اقدام مبلمان شهری نامتناسب می‌شود و منظره و چهره مناسبی برای شهرزائر پذیر و توریستی قم به نمایش نمی‌گذارد.
بانک اطلاعاتی کارگران باید راه اندازی شود
اگر با ایجاد بانک اطلاعاتی ساماندهی درستی در این زمینه انجام و کارت شناسایی معتبر با مشخصات کارگران ارائه شود کارفرما از لحاظ امنیتی با مشکل مواجه نخواهد شد و خدمات دهی مانند بیمه و تسهیلات به کارگران آسان شده و تعاونی‌ها شکل می‌گیرد و معضلات اجتماعی و ترافیک شهری کاهش می‌یابد.
اما در حال حاضر کارگر هست اما ساماندهی از سوی شهرداری و سازمان‌های زیربط نیست.
کارگران ساختمانی کشور دارای کارت هوشمند می‌شوند
مسئول هیات مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان سراسر کشور اظهار داشت: توسط انجمن صنفی و با مشارکت بازرسی تامین اجتماعی این کار انجام می‌شود و پس از تایید دفترچه کار، کارت هوشمند صادر می‌شود.
شوکت افزود: دستورالعمل این اقدام نوشته شده تا با همکاری معاونت بیمه‌های اجتماعی وزارت کار این اقدام انجام شود تامین اجتماعی نیز در این خصوص قول همکاری داده است.
وی گفت: تمامی کارگران کشور با اقدام شناسایی می‌شوند و آمار دقیق به دست می‌آید و تعداد تمامی مشاغلی که در این حوزه کار می‌کند مشخص می‌شود.
وی تاکید کرد: اگر سازمان‌های ذیربط همکاری لازم را داشته باشند، از ابتدای سال آینده می‌شود این کار را شروع کرد.
این اقدام به نفع دولت هم هست زیرا اتباع بیگانه که مجوز کار دارند هم در این کار شناسایی و ساماندهی می‌شوند و غیر مجاز‌ها به علت اینکه کار برایشان نیست نمی‌آیند.
شوکت ادامه داد: دسترسی به آمار و خدمات دهی به این صنف در تمامی استان‌ها نیز آسان می‌شود و برنامه ریزی برای کاهش حوادث کار می‌شود و اگر در یک استان یک نوع کارگر ساختمانی کم باشد می‌توان از استان‌های دیگر آورد و برای اشتغال زایی، جذب و تربیت نیرو می‌توان اقدام کرد.
وی افزود: با این اقدام کمک به صنعت ساختمان می‌شود زیرا کارهای اجرایی ساختمان با کارگران ساختمانی است و هر چقدر مهندسان طراحی و نقشه کشی خوبی داشته باشند اما کارگر ساختمانی آموزش‌های کافی را ندیده باشد ساختمان به درستی ساخته نخواهد شد و اگر به عنوان مثال آرماتور بند 4 جوش اشتباهی بدهد در زلزله‌ای خفیف هم احتمال ترک خوردن ساختمان وجود دارد و عمر آن کوتاه و هزینه‌ها در این خصوص پرت می‌شود اینکه عمر ساختمان در کشور ما کم است به دلیل بی‌توجهی به این قشر است.
مسئول هیئت مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان کشور گفت: ابتدا برای 600 هزار نفری که بیمه شده‌اند این کار انجام می‌شود.
وی با اشاره به مزایای این طرح گفت: با این اقدام کارگران واقعی شناسایی و دارای دفترچه کار می‌شوند به نحوی که در هر جایی که مشغول کار شوند دفترچه آنان توسط مهندس ناظر مهر می‌خورد.
کارگران ساختمانی تهران ساماندهی می‌شوند
مسئول هیات مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان کشور گفت: در استان تهران تا پیش از سال نو با همکاری شهرداری و شورای اسلامی شهر ساماندهی کارگران ساختمانی انجام می‌شود و 22 ساختمان در 22 منطقه تهران در اختیار کارگرانی قرار می‌گیرد که ابتدای چهارراه‌ها و میدان‌ها به انتظار کار می‌نشینند.
شوکت افزود: برای ساماندهی کارگران ساختمانی دراستان قم به شورای اسلامی شهر درخواست دادیم و آنان قول همکاری داده‌اند.
رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمان استان قم اظهار داشت: در استان‌های مختلف بار‌ها طرح‌هایی انجام شده اما اگر به تنهایی باشد موفق نمی‌شود زیرا همه دستگاه‌های مربوطه باید همکاری کنند همکاری همه جانبه جمعی می‌خواهد به این منظور باید تفاهم نامه میان همه دستگاه‌های مربوط باید بسته شود و کار مشخص باشد.
شورای شهر باید در امر ساماندهی کارگران ساختمانی پیش قدم شود
وی افزود: شورای اسلامی شهر باید در این امر پیش قدم شود و شهرداری ساختمانی را در اختیار قرار دهد تا کارگران فصلی و میدانی ساماندهی شوند.
وی ادامه داد: در قانون، ابلاغیه‌ای آمده که شهرداریها و شورای اسلامی شهر‌ها موظف به ایجاد مکانی برای ساماندهی کارگران ساختمانی هستند که البته باید شایسته منزلت کارگران نیز باشد، تا با استفاده از این مکان، کارگران در کنار خیابان‌ها در زیر آفتاب و باران استقرار نیابند و اتباع بیگانه و کارگران غیرمجاز از این موضوع سو استفاده نکرده و کارگر ایرانی از کار کردن باز نماند.
وی بیان کرد: با وجود اینکه ساماندهی کارگران مزایای قابل توجهی دارد اما تا کنون از سوی شهرداریها در این زمینه اقدامی صورت نگرفته است.
داشتن کارت مهارت کارگران ساختمانی مقاومت، عمر ساختمان‌ها را بالا می‌برد
کارگران ساختمانی در ایران تا آخر عمر هر کاری که کارفرما بگوید انجام می‌دهند و هیچ‌گاه متخصص در یک رشته نمی‌شوند.
داشتن کارت مهارت ضروری است و نقش بسزایی در بالا بردن کیفیت و مقاوم سازی ساختمان و جلوگیری از هدر رفت هزینه و وقت اضافی دارد.
ساختمان یک سرمایه ملی محسوب می‌شود و عمر مفید آن یک صد سال است اما ساختمان‌هایی ساخته می‌شوند که پس از 30 سال فرسوده هستند و هزینه و زمان بیهوده برایشان صرف می‌شود.
کارگران برای ارتقاء بهره‌وری در مشاغل به مهارت و آموزش نیاز دارند و این موضوع بر عهده سازمان فنی و حرفه‌ای است.
در این زمینه سازمان فنی و حرفه‌ای بر اساس قانون باید با برگزاری دوره‌های تخصصی به کارگران کارت مهارت دهد بدین ترتیب افراد با در دست داشتن کارت مهارت تعریف می‌شوند و کارفرما متناسب با نیاز از آنان استفاده می‌کند.
رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمان استان قم اظهار داشت: در کشوردو میلیون کارت مهارت صادر شده که 20 هزار نفر کارگر ساختمانی در قم کارت مهارت از اداره کل فنی و حرفه‌ای دریافت کرده‌اند.
شوکت افزود: مدرک درجه سه از سوی اداره کل فنی و حرفه‌ای به کارگران ارائه می‌شود اما این آموزش‌ها تخصصی نیست در حد شناخت ابزار و وسایل است.
وی با اشاره به اینکه بیمه شدن برای سرنوشت خانواده این افراد بسیار ضروری و مفید است بیان داشت: کارگران ساختمانی می‌توانند با پرداخت ماهانه 28 هزار تومان خود و خانواده‌شان را بیمه 7 درصد کنند اما مشاغل آزاد ماهانه 120 هزار تومان باید بپردازند.
وی گفت: به همین دلیل افراد سودجو هم در این میان هستند که شغل آنان کارگری نیست اما آزمون مهارت را می‌دهند تا از مزایای این بیمه استفاده کنند.
نیروی انتظامی در ساماندهی کارگران ساختمانی وارد عمل شود
وی افزود: افراد قاچاق فروش هم سر چهار راه‌ها به بهانه کارگر ساختمانی می‌ایستند و مواد مخدر توزیع می‌کنند و این گونه افراد در مقابل ساماندهی مقاومت می‌کنند که نیروی انتظامی در این امر باید کمک کند.
وی اظهار داشت: در این خصوص با همکاری تامین اجتماعی بررسی می‌شود که تنها هرکس شغلش مربوط به کارگری ساختمان باشد مدرک بگیرد و بیمه شود.
وی تاکید کرد: در سطح کشور سازمان تامین اجتماعی و اداره کل تعاون، کار و امور اجتماعی تا حدودی برای ساماندهی و بیمه شدن کارگران ساختمانی که مجریان اصلی ساخت و ساز در کشور هستند همکاری داشته‌اند اما بقیه وزارت خانه‌ها آن گونه که باید همکاری نمی‌کنند.
15 هزار کارگر ساختمانی در قم عضو انجمن صنفی کارگران هستند
رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمان استان قم اظهار داشت: کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمان کشور یک سال و دو ماه است که تشکیل شده و تاکنون حدود 120 انجمن صنفی در کشور راه اندازی شده که حدود 400 هزار نفر عضو آن هستند.
وی ادامه داد: در استان قم نیز 8 انجمن صنفی کارگران ساختمان با حدود 15 هزار نفر عضو وجود دارد.
وی گفت: انجمن‌های صنفی به خصوص در شرایطی که کارگران ساختمانی ساماندهی نشده‌اند، از حقوق کارگر دفاع می‌کنند و صدایشان را به گوش مسئولان می‌رسانند.
بانک اطلاعات کارگران پس از سه سال و هشت ماه هنوز تشکیل نشده است
ساماندهی کارگران صنعت ساختمان در راستای اجرای مفاد ماده 22 آئین‌نامه مراکزکاریابی غیردولتی است که این مراکز می‌توانند نسبت به معرفی پیمانکاران به متقاضیان در چارچوب ضوابط اعلامی وزارت کار اقدام نمایند.
یکم شهریورماه سال 88، مدیرکل دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی‌های وزارت کار گفته بود به منظور بهبود وضعیت کارگران در میادین و شهر‌ها و نیز استفاده آسان از خدمات این بخش، کارگران بخش ساختمان ساماندهی می‌شوند.
علیرضا ولی‌پور با اشاره به اینکه ایجاد بانک اطلاعاتی کارگران بخش ساختمان پیش‌شرط ساماندهی این مشاغل است، بیان داشته بود: کارگران جویای کار در مراکز کاریابی ثبت‌نام کنند تا بانک اطلاعاتی ایجاد و برحسب نوع رشته، سطح تحصیلات، میزان مهارت، تجربه، آموزش و مشخصات فردی به کار گرفته شوند.
سروسامان دادن وضعیت کارگران در میادین و شهر‌ها، تکمیل کردن اطلاعات کارگران، استفاده آسان از خدمات کارگران با مراجعه به موسسات کاریابی ازمزیت‌های این طرح بود و به گفته وی این طرح باید با همکاری وزارت کار، مسکن و شهرسازی، سازمان فنی و حرفه‌ای، شهرداری، شورای اسلامی شهر و انجمن صنفی کاریابی‌های داخلی صورت می‌گرفت اما این طرح تاکنون اجرایی نشده و دستگاه‌های ذیربط آن گونه که باید در قبال ایجاد بانک اطلاعاتی و ساماندهی کارگران خود را مسئول ندانستند.
جایگاهی برای کارگران ساختمانی قم در نظر گرفته می‌شود
مدیر‌عامل سازمان میادین میوه و تره‌بار شهرداری قم در گفتگو با خبرنگار ما، گفت: در خصوص ساماندهی کارگران ساختمانی کارهایی انجام شده اما تا کنون به هدفی که داشتیم نرسیدیم.
حسن قنبری افزود: در حال حاضر جایگاه کارگران ساختمانی در قم مشخص نیست و به صورت سنتی در مکان‌هایی می‌ایستند.
وی اظهار داشت: شهرداری محل موقتی را شبیه ایستگاه اتوبوس برای حضور آنان در نظر می‌گیرد که این مکان در جاهایی است که ساخت و ساز بیشتر انجام می‌شود.
مدیر‌عامل سازمان میادین میوه و تره‌بار شهرداری قم گفت: احتمال دارد این مکان در خیابان پیام نور قم باشد.
وی در پاسخ به اینکه چرا ساماندهی کارگران به صورتی که تخصصی کار کنند توسط شهرداری انجام نمی‌شود؟ گفت: این موضوع جای بحث دارد شاید در آینده این کار انجام شود زیرا طرح‌های ساختمانی را شهرداری صادر می‌کند.
در حالی که وی بهمن ماه سال گذشته گفت طرح ساماندهی کارگران ساختمانی مجددا در حال بازنگری است و تا یک ماه آینده طرح جدید ساماندهی کارگران در قم اجرا می‌شود اما هنوز این اقدام به صورت اساسی انجام نشده و باید گفت که مکان ایستگاه اتوبوسی، کارگران را از گرما و سرما حفظ نخواهد کرد و وجود تنها یک مکان برای 30 هزار کارگر ساختمانی قم، کافی نیست و نیاز به چاره اندیشی و ساماندهی درست و منطقی است.
فاطمه محمدی